Jedni nienawidzą lichwy, ponieważ muszą spłacić długi. Drudzy, za nadmierne oprocentowanie kredytów lub pożyczek. Inni uważają każdy rodzaj lichwy za normalną działalność gospodarczą, wynikającą z praw wolnego rynku. Jeszcze inni, uznają za niedopuszczalne pobieranie jakichkolwiek odsetek od pieniędzy. Pora wyrobić sobie własne zdanie.

Zacznijmy od wersji znanego już przykładu. Mamy społeczeństwo składające się z panów: Lichwiarza, Bezwzględnego, Naiwnego, Niefrasobliwego i pana Ofiarnego (kozła).

Pan Bezwzględny pożycza od Lichwiarza 100 zł na 20%. Czytelnicy, którzy czytali poprzedni artykuł wiedzą, że pieniądze nie mogą znaleźć się w obrocie inaczej, niż przez zaciągnięcie długu.
Bezwzględny wie, że w obrocie znalazło się 100 zł, a cały dług wynosi 120. Rozumie też, że spłacenie długu jest fizycznie niemożliwe, o ile kogoś nie wystrychnie na dudka. Jeszcze lepiej rozumie to Lichwiarz. Wobec tego obaj zgodnie działają w kierunku udzielenia kolejnego kredytu panu Naiwnemu. Ponieważ Naiwny jest łatwowierny ale nie tępy, także i on dostrzega pułapkę. Wtedy dowiaduje się, że "pieniądze krążą" i dzięki temu mogą być oddane wielokrotnie, więc nie ma czym się przejmować. Bierze to za "dobrą monetę" i zaciąga kredyt w wysokości 100 zł na 20%.

Aby niepotrzebnie nie komplikować założymy, że pieniądze są własnością Lichwiarza, co jest oczywistą bzdurą. Posiada on 400 zł.

Czyli obaj obrotni panowie, stoją w obliczu katastrofy. Brakuje im po 20 zł do spłaty zobowiązania. Jeśli wydadzą choćby grosz, sytuacja jeszcze się pogorszy. Zatem jeśli Lichwiarz nie wprowadzi pieniędzy na powrót do obiegu - i to szybko - nie tylko swoich zysków nie zobaczy, ale co gorsze, w wyniku wybuchu wściekłości dłużników może zostać powieszony. Aby tego uniknąć zatrudnia pana Niefrasobliwego w swoim banku, i wypłaca mu rocznie część zysku w postaci 20 zł. Zaksięguje to jako koszty działalności.

Jeśli Niefrasobliwy wyda swój zarobek u Naiwnego, to umożliwi Naiwnemu spłatę długu. Jak poniżej widać, cały problem pozostaje nadal aktualny.

Zauważ drogi czytelniku, że Lichwiarz nie może wypłacić całych 40 złotych, bo musiałby swoją działalność prowadzić charytatywnie. Wobec tego, ciągle będzie brakować pieniędzy na spłatę długów - dokładnie 20 zł. Część zysków wróci jeszcze na rynek dzięki zakupom jakich osobiście dokona pan Lichwiarz - niech to będzie 10 zł.

Bezwzględny zalega więc nadal ze spłatą 10 zł. Lichwiarz się tym nie przejmuje i księguje to jako zysk wiedząc, że Bezwzględny - w takiej czy innej formie - dług spłaci, w dodatku z nawiązką. Dlatego obaj panowie, działając we wspólnym interesie, rozpoczynają kampanię reklamową, zachwalając zalety kredytów udzielanych przez pana Lichwiarza. Nie muszą długo czekać aby pojawił się pan Ofiarny, i zaciągnął kredyt w wysokości 10 zł na 20%.

Tutaj wybiegając nieco w przyszłość, pragnę zwrócić uwagę na zachwycającą rzecz. Chociaż pieniędzy jest tylko 400 zł, to Lichwiarz posiada już 410 zł. Tych dziesięciu złotych nie ma. Nie ma ich ani Bezwzględny, ani pozostali uczestnicy zabawy, ani sam Lichwiarz. Mimo to, zostaną zaksięgowane po prawej stronie.

Aby jakoś przeżyć, Ofiarny wydaje swoje pieniądze. Tak się fartownie składa, ze akurat na rzecz Bezwzględnego.

Do Ofiarnego wkrótce zapuka komornik, ale nikt się tym nie przejmie. Przecież ten nieudacznik - w przeciwieństwie do Bezwzględnego - "sam sobie jest winien".

Wariant bardziej optymistyczny:

Orzełek - Lichwiarz wygrywa, reszka - reszta przegrywa.
Ponieważ dzięki panu Niefrasobliwemu uwzględniliśmy koszty, wszystkie niespłacone długi, dopóki nie zostaną umorzone, należy traktować jako dochód Lichwiarza. Tym, na co warto jeszcze zwrócić uwagę jest fakt, że efekt całorocznej pracy naszych bohaterów przeszedł w ręce Lichwiarza. Teraz można puścić w obieg jeszcze więcej pieniędzy. Tak też się dzieje "pieniądze krążą".

Niniejszym ogłaszam konkurs. Aby wygrać należy odpowiedzieć na pytania:
1. Co się stanie, kiedy obieg pieniądza zostanie przyspieszony?
2. W czyje ręce trafia wzrost PKB kraju opanowanego przez lichwę?
3. Jaka powinna być wysokość odsetek, aby spowodować uzdrowienie sytuacji?
4. Do czego posunie się pan Bezwzględny, aby uniknąć ostatniego scenariusza?
5. Jaki jest najlepszy sposób Lichwiarza, na zjednanie potężnych sprzymierzeńców?
6. Kiedy panowie Naiwny i Niefrasobliwy zajmą miejsce Ofiarnego?
7. Kogo reprezentują poszczególne osoby tej przykładowej społeczności?
8. Z kim w tej historii utożsamia się czytelnik?
9. Ta sytuacja bardziej przypomina "piramidę" czy "łańcuszek"?

Zwycięzca może liczyć na objęcie drogą losowania, posady w banku Lichwiarza (umowa o dzieło). Za zajęcie drugiego miejsca - kredyt konsumpcyjny, bez zaświadczeń. Za miejsce trzecie - karta debetowa. Dla pozostałych ufundowano bezpłatny, trzydniowy pobyt w luksusowej kolejce do bankomatu, oraz ekskluzywne materiały informacyjne o unikalnych usługach profesjonalnej firmy Lichwiarz & Co., Inc.

Na zakończenie, uprzedzę jeszcze ewentualne pytanie: Czy opłaty za wynajem, dzierżawę itp. należy zaliczyć do równie szkodliwych? Odpowiedź brzmi - nie! To najzwyklejszy proces sprzedawania dóbr po kawałku. Łatwo sobie taką praktykę wyobrazić nawet w handlu wymiennym. Szkodliwość dotyczy wyłącznie żądania opłat za pożyczanie pieniędzy. Pobieranie ich oznacza, że pieniędzy musi przybyć. Wówczas, jedynym faktycznie zyskującym jest ten kto je wykreuje (chyba, że zostaną rozdane), analogicznie do ich drukowania/fałszowania. To jednak, już temat następnego artykułu.

Bardzo starałem się uniknąć błędów. Z powodu uciążliwych tabel, jakieś mogły się jednak zakraść. Poza tym, moja przygoda z księgowością, zaczęła się około dwudziestu lat temu, i również wtedy skończyła, nie roszczę sobie pretensji do profesjonalizmu. Celem jest ułatwienie zrozumienia problemu związanego z lichwą, a nie polemika z przemądrzałymi pseudo ekspertami.